Definities
EUTHANASIE = GOEDE OF ZACHTE DOOD
EUTHANASIE MAG ALLEEN ONDER ZES BEPAALDE VOORWAARDEN; IN ALLE ANDERE SITUATIES IS HET VERBODEN en dus strafbaar!
EUTHANASIE WORDT NIET VERVOLGD ALS ER VOLDAAN IS AAN EEN ZESTAL IN DE WET TOETSING LEVENSBEËNDIGING OP VERZOEK EN HULP BIJ ZELFDODING.
DIE VOORWAARDEN ZIJN:
1 VERZOEK VAN PATIENT ZELF
2 UITZICHTLOOS EN ONDRAAGLIJK LIJDEN
3 DE PATIENT IS GOED VOORGELICHT OVER ZIJN SITUATIE EN VOORUITZICHTEN
4 DE PATIENT VINDT DAT ER GEEN REDELIJKE ALTERNATIEVEN VOORHANDEN ZIJN
5 ER EEN TWEEDE ARTS NAAR DE ZAAK GEKEKEN HEEFT
6 DE HULP ZORGVULDIG IS UITGEVOERD
Werd vroeger het leven als (een geschenk) van God beschouwd. Tegenwoordig staat de ZELFBESCHIKKING van de (individuele) mens centraal in de meeste moraalsystemen die we in Nederland tegenkomen. Behalve bij meer traditionele of orthodoxe gelovigen zien we dat ook steeds meer gelovigen mensen zelfbeschikking belangrijk vinden en voor de mogelijkheid van euthanasie kiezen.
Naast de natuurlijke dood kennen we 6 verschillende manieren waarop mensen, al dan niet met hulp van derden, hun levenseinde kunnen verzachten en/of bespoedigen.
EUTHANASIE = DE HULP BIJ LEVENSBEEINDIGING DOOR DOKTER ZORGVULDIG UITGEVOERD
ZELFDODING MET DOKTERSHULP = PATIENT KRIJGT DODELIJK MEDICIJN VAN ARTS DAT HIJ ZELF OPDRINKT / INSLIKT; valt juridisch onder euthanasie (zelfde zorgvuldigheidstoetsing & meldingsplicht)
AUTO-EUTHANASIE = DE PATIENT KOMT IN OVERLEG MET DERDEN (GEEN ARTS) TOT (BESLUIT OM OVER TE GAAN TOT) LEVENSBEEINDIGEND HANDELEN (niet meer eten/drinken en/of middelen gebruik)
SUÏCIDE (ZELFDODING) = ER IS GEEN SPRAKE VAN OVERLEG MET NAASTEN (vaak destructief )
SUÏCIDE (LAATSTE WIL PIL) = VERBODEN; de NVVEDE probeert hier de discussie over te stimuleren. = HULP OP AFSTAND
PALLIATIEVE SEDATIE = VERZACHTEN LIJDEN, PATIENT UITEINDELIJK BUITEN BEWUSTZIJN, PATIENT OVERLIJDT AAN ZIEKTE (en dus niet door medicatie)
DE GESCHIEDENIS VAN HET DENKEN OVER (EUTHANASIE EN) ZELFDODING IS EEN GESCHIEDENIS VAN MORAALSYSTEMEN.
OUDHEID EN MIDDELEEUWEN. ZELF JE LEVEN BEËINDIGEN WERD WEL GEZIEN ALS EEN KWESTIE VAN EER, VAN TROTS, VAN WAARDIGSTERVEN. Beter eervol sterven dan een oneervol leven. (socrates; cicero; cato; seneca)
CHRISTENEN IN OUDHEID EN MIDDELEEUWEN. LIJDEN EN NOOD MOET JE MOEDIG ONDERGAAN; IS EEN BEPROEVING OPGELEGD DOOR GOD. MENSEN MOETEN BOETEN VOOR HUN ZONDEN. Zelfdoding is laf en zwak. (Augustinus) Volgens Thomas van Aquino ging zelfdoding altijd en overal, dus per definitie, in tegen
1: de (de logica van de) natuur,
2: de (belangen van de) gemeenschap en
3: tegen (de wil van) God.
VROEG MODERNE TIJD. De humanistische renaissance denker Thomas More sloot aan bij de oudheid; van ondraaglijk lijden mag de mens zichzelf bevrijden. Een eeuw later stelde John Done de visie {universaliteits (dwz altijd en overal geldig) aanspraken} van Thomas v A. ter discussie.
MODERNE TIJD; de tijd van de Verlichting t/m 19e eeuw. Ook David Hume draaide de visie van Thomas om. Tollemache deed dat ook. Het leven streeft naar zelfbehoud maar is ook eindig. Onnodig rekken bij lijden is in tegenspraak met de eindigheid. Ook vroeg hij zich af wat het belang van de samenleving is bij het in stand houden van mensen die ondraaglijk lijden. Is staatsbemoeienis niet ook een onaanvaardbare inmenging in privé aangelegenheden? En tegen gods wil? God is toch geen god van het lijden en straffen maar van heil en geluk!
Vanaf de 60er jaren van de 20e eeuw t/m nu: ZELFBESCHIKKING ZELFBESCHIKKING ZELFBESCHIKKING ZELFBESCHIKKING
ARGUMENTEN VOOR EN TEGEN EUTHANASIE
Tegen | Tegen | Voor | Voor |
Niet-religieus | religieus | Niet religieus | Religieus |
De mens is van nature gericht op het goede; op instandhouding van het leven. |
Het leven is door god geschapen; is een gave , een geschenk en is slechts in bruikleen | Zinloos lijden is tegen de menselijke waardigheid. Ingrijpende persoonlijkheids verandering doet geen recht aan het geleide leven (en aan de herinnering van de naasten cq nabestaanden |
De dood hoort ook bij het door god geschapen leven. Kiezen voor de dood is niet i.t.t. gods schepping (Pohier) |
Levensbeeindigend handelen is in tegenspraak met (respect voor) de menselijke waardigeid |
De mens is geschapen naar het beeld van god; inclusief de mogelijkheid van lijden >dat niet respecteren = zonde |
Overheid moet zich niet bemoeien met privé aspecten van het leven. |
Regels uit de Bijbel zijn altijd situatie gebonden. Gij zult niet doden = gij zult niet onrechtvaardig doden. Dus als het gerechtvaardigd is > dan wel. |
Toestaan van euthanasie vraagt ook om toestaan van hulp bij zelfdoding (gevaar van hellend vlak op grond van logica) |
10 geboden (TOCH EEN SOORT GRONDWET VAN HET GELOOF) waaronder het gebod “GIJ ZULT NIET DODEN”. |
Zelfbeschikking is grondrecht | Zelfbeschikking is juist het wezenlijke van De door god geschapen mens > mens mag volgens eigen geweten handelen. |
Wat is lijden? Wie garandeert vrijwilligheid patiënt (en arts) (gevaar van hellend vlak op grond van feitelijkheid) |
Lijden is ook de bron van nieuw leven, kan een straf van god zijn, kan tot nieuw inzicht in het goede leiden. Lijden hoort bij leven. |
Barmhartigheid, invoelen, empathie en sympathie voor de naaste. Op basis van invoelen in de ander en het idee zelf niet zo te willen lijden, wil men de ander helpen. (Denk aan Gulden Regel, Plichtethiek) (Wat is hier het verschil?) |