Verdiepingsopdracht 1, p. 5
Volgens Verhoeven is het helemaal niet erg dat ons leven niet in een rechte lijn verloopt zoals we het in onze gedachten plannen. De kronkelweg waarvoor we niet bewust gekozen hebben, biedt je zomaar als geschenk een blik op allerlei zijwegen en prachtige panorama’s. Zou je willen dat je leven zo verloopt als je het in gedachten hebt of wil je je liever op een kronkelpad laten verrassen?
Antwoordsuggestie
Hoe ziet een leven eruit met weinig verrassingen en maakt je dat gelukkig? Impliceert het je laten verrassen ook niet de mogelijkheid van onaangename verrassingen, van teleurstellingen?
Verdiepingsopdracht 2, p. 5
Je hebt zojuist gelezen dat een metafoor een stuk gereedschap is om iets zinnigs te zeggen over een levensbeschouwelijke vraag.
a. In deze zin zelf zit een metafoor. Welke?
Antwoord
Stuk gereedschap.
b. Leg de zin uit.
Antwoord
Op levensbeschouwelijke vragen is het moeilijk in gewone taal antwoorden te formuleren, een metafoor kan je helpen. Zoals je met een stuk gereedschap bijvoorbeeld een blok hout bewerkt, zo bewerk je met een metafoor de (levensbeschouwelijke) vraag; zo worden er inzichten als het ware (metaforisch gezegd) in elkaar getimmerd; er ontstaan nieuwe inzichten zoals er met gereedschap nieuwe dingen gemaakt kunnen worden. Nota bene: je kunt dus ook zelf gereedschappen maken door nieuwe metaforen te bedenken.
Verdiepingsopdracht 3, p. 6
Op welke wijze zou de metafoor van de brede en smalle weg nog bruikbaar kunnen zijn voor iemand die niet gelooft in een leven na de dood? Tip: vat de weg bijvoorbeeld op als een metafoor voor je schoolcarrière.
Antwoordsuggestie
Als je binnenkort een groot proefwerk hebt, kun je de brede weg van de minste weerstand volgen: studeren uitstellen tot morgen omdat je vanavond liever tv kijkt, toegeven aan het geen zin hebben door te zeggen dat je jezelf niet zo lekker voelt. De smalle weg is moeilijker maar brengt je uiteindelijk meer geluk. Hard werken op school om iets te bereiken, iedere dag je huiswerk maken (de smalle weg) in plaats van iedere dag tv kijken of gamen (de brede weg). Zo kun je je hele leven moeilijke hobbels uit de weg gaan en dus kiezen voor de gemakkelijke brede weg in plaats van door de zure appel heen te bijten. Het doel geluk/ongeluk kun je dus binnenwerelds invullen in plaats van in termen van hemel en hel na dit leven.
verdiepingsopdracht 4, p. 11
Opdracht 14a bevat een vraag: wat betekent dan ‘reisgenoten te hebben’ en in hoeverre reizen we samen? Welk antwoord geef jij op die vraag?
Antwoordsuggestie
Aan de ene kant leef ik samen met anderen. Maar die anderen gaan dood (beëindigen eerder of later dan ik hun reis). Het leven houdt ook in alleen geboren te worden en alleen, je eigen dood, sterven. Je bestaat samen met anderen maar toch leef je je individuele leven.
Toelichting bij de metafoor van de avontuurlijke reis
Bij de metafoor van de avontuurlijke reis voor het leven gaat het om de gedachte dat het leven (de avontuurlijke reis) risicovol is waarbij juist de risico’s en gevaren voor zin zorgen maar wel met inachtneming van de menselijke vrijheid en verantwoordelijkheid. Kort gezegd: verantwoord een avontuurlijke reis maken: dat is het leven! Deze metafoor die verwoordt dat het bestaan weliswaar risico’s met zich brengt maar tevens de nadruk legt op de beheersbaarheid van die risico’s, drukt mogelijk voor veel mensen in onze tijd goed uit wat de kern van het menselijke bestaan is. In de westerse, individualistische cultuur, is de eigen identiteit immers van groot belang. leder mens maakt zijn eigen belevenisproject, op avontuurlijke wijze zoekt hij naar unieke ervaringen die bijdragen aan een ‘zinvol’ bestaan maar is er daarbij wel op uit gevaren zoveel mogelijk te beheersen.
verdiepingsopdracht 5, p. 13
Maakt het spreken over een (vakantie)paradijs voor jou duidelijk dat men uiteindelijk naar een hemels bestaan na dit leven verlangt of juist het omgekeerde namelijk dat menáfrekent met dit hemelse idee door het paradijs hier concreet op aarde (op Bali, Thailand of Mexico) te situeren?
Antwoordsuggestie
Carolien van Bergen heeft hierover -kort samengevat -de volgende mening. Dat men het paradijs tijdens een vakantiereis meent te vinden, maakt duidelijk dat de moderne mens geen hemels paradijs in een hiernamaals zoekt zoals dat in het verleden door de kerk werd ingevuld en aangedragen. Het paradijs bestaat voor de moderne mens wel degelijk in het hier en nu: het kan dan gaan om het paradijselijke Bali, Thailand of Mexico maar ook een huisje in Frankrijk waar men als een God in Frankrijk leeft, kan zo’n paradijs zijn.
Toelichting bij de natuurreis
De avontuurlijke reis en de reis naar het vakantieparadijs werden door het samenvattend opsommen van kenmerken en door enkele opdrachten min of meer voorgestructureerd. Bij de laatste (deel)metafoor (de natuurreis) wordt een sterker beroep gedaan op de zelfstandigheid van de leerling.
scholierensite 