schema joodse feesten

					De ontzagwekkende dagen
Feest	Sabbat	Pesach	Poerim		Rosj Hasjana		Jom Kipoer	Soekot	Chanoeka
Ook wel genoemd					Dag van de herinnering; Dag van bazuingeschal (de ramshoorn/de sjofar);	Samen met Rosj HAsjana en Jom Kipoer vormen deze dagen de bekeringsdagen.	De oordeelsdag	Loofhuttenfeest. Hét VREUGDEfeest. Aan het eind van de oogst.
Maanden (cfr maankalender****		Nissan (1e maand)5		Eloel (6e maand)	Tisjri (oorspronkelijk de 1e maand)(nu de 7e maand)
Datum waarop het feest gevierd wordt	Wekelijks van vrijdag zonsondergang tot zaterdag begin van de avond	15 Nisan (bij volle maan)		De maand van voorbereiding op het nieuwe jaar, of het de balans opmaken, op het goedmaken wat goed gemaakt moet worden.	1 Tisjri	2 – 9 Tisjri	10 Tisjri (maar begint altijd de avond ervoor) (maankalender).	15 t/m 21 Tisjri. 7 dagen.
		nieuwe 1e maand (cfr 2 Mozes 12,2) (was oorspronkelijk de 8e maand) omdat Pesach in deze maand plaatsvindt
Verhaal bij het feest	1e scheppingsverhaal: G’d schiep (= ordende / organiseerde) de wereld in 6 dagen en rustte de 7e dag (1e sabbat)	Onder leiding van Mozes vluchten de Joden uit Egypte waar zij slaven waren. En deze god is geen land, stad of tempel god. Hij reist mee met slaven en nomanden. Nomadengod.	Esther*Haman had een plan: de Joden uit te roeien. Esther overwint Haman en de Joden worden gered.		Het offer van AbrahamLETTERLIJK: God test het geloof van Abraham door hem te vragen zijn zoon op te offeren. OF: is Abraham vergeten dat in het nieuwe beloofde land alles anders is? Dom dus!		Jona** gaat liever dood dan God   te gehoorzamen. Toch zorgt God ervoor dat Jona zijn boodschap naar Ninivé brengt.	3 Mozes 23, vers 42-23: In hutten zult ge wonen, 7 dagen, opdat uw nageslachten zullen weten dat IK de kinderen Israëls hutten heb verschaft toen ik hen uit het land Egypte voerde.	De MakkabeeërsDe tempel van Jeruzalem moest opnieuw ingewijd worden. Er was maar olie voor 1 dag, maar door een wonder brandde de kandelaar 8 dagen lang.
Verhaal is ontstaan in	Babylonische ballingschap.	Exodus*** of uittocht uit Egypte
Het verhaal speelt in	Volgens orthodoxe Joden: 3761 v.Chr. Liberale Joden reken niet zo (alsof de TeNaCh een geschiedenisboek zou zijn) terug.	1300 v.Chr.	700 v.Chr.		2000 v.Chr.		300 v.Chr.		100 v.Chr. Deze tijd lijkt erg op de tijd waarin Jezus leefde, de joden in opstand kwamen tegen de Romeinen, de Tempel weer verwoest werd en het christendom ontstond.
Tradities	Niet werken. We werken om te leven.Sabbat maaltijd. Sabbat liederen. Rusten, genieten.	Lezen uit de haggada.Seideravond.Maaltijd met bittere gerechten. Zout water. (herinneringen aan de slavernij) Eten van matses (herinnering aan de vlucht uit Egypte)	Kinderen verkleden zich.Kabaal maken bij de naam van Haman.De dag vooraf wordt gevast. Mensen geven elkaar cadeautjes.		Joodse Nieuwjaar. Balans opmaken; vergeving vragen aan medemensen.Er wordt op de sjofar (ramshoorn) geblazen.Kaarten met goede wensen sturen. Witte kleren.	De periode waarin verzoend moet worden met mensen waar je iets mee goed te maken had, anders is verzoening met G’d niet mogelijk..	24 uur lang vasten.Gebed en boetedoening. Witte (doods-)gewaad (vgl Mekka) . Verzoening met G’d.Kapara: zonden aan kip geven / nu: geven voor goede doelen.	Verblijven in een loofhut (soeka), daar worden de gasten ontvangen. Met bouwen wordt vaak meteen na JomKippoer begonnen.	Ieder avond een nieuwe kaars aansteken (tot 8 kaarsjes).Chanoeka liederen en Chanoeka gebeden.Kansspelletjes spelen met de familie. Aardappelpannen- koeken
Beelden van goden waartegen gewaarschuwd wordt. G’d is altijd anders. Eigenlijk onkenbaar. (2e van de 10 geboden: vorm je beeld beeld van G’d). En een is wel genoeg (monotheïsme).	De voorstelling van de Babyloniërs dat de bv de zon, de maan en de sterren goden zijn wordt belachelijk gemaakt. De natuur is gewoon natuur waar de mens zijn eigen weg moet vinden.	De goden (=meervoud: polytheïsme) in Egypte heersten over de mens. Zelfs de koning (de farao werd als een god vereerd. Tijdens de vlucht door de woestijn krijgt Mozes de 2 stenen tafelen, het verbond met de leefregels, de 10 geboden. 10 afspraken.	Wees niet bang! God blijft zijn volk beschermen als hij strijdt tegen het kwaad.OF:Blijf vertrouwen in het leven (zelfs tegen beter weten in).		Kinderoffers waren gebruikelijk. Mensen probeerden zo de goden gunstig te stemmen. We zien hier dat Abraham die niet zo wilde geloven, toch terugvalt in oude gebruiken die hij juist achter zich wilde laten. Abrahams reis is afscheid van was is, op weg naar het onbekende.	Voor veel mensen is geloven is bidden, offeren, tempels & beelden maken, feesten vieren ter ere van hun god/goden. Hier leren we dat het erom gaat hoe je met elkaar omgaat.		Mensen aanbidden haard en huis en vaderland. Verdedigen dat zelfs in naam van hun god/goden. Wel of geen oorlog beginnen werd vaak besloten op grond van ‘tekenen van god’. Bij overwinning werd god bedankt.Als je dat alles niet los kunt laten ben je niet vrij.	Een gebed uit die tijd: Bron van zijn, die ik ontmoet in wat mij ontroert,Ik geef u een naam opdat ik u een plaats kan geven in mijn leven.Je moet het leven niet in de hand willen hebben ,je kan het leven niet in de hand hebben. Het gaat om vertrouwen.

 

1              Esther: naam (genoemd naar hoofdpersoon) van een heel boekje uit de TeNaCH of bijbel (oude testament)

2              Jona

3              Exodus: naam (genoemd naar gebeuren) van een heel boekje uit de TeNaCH of bijbel (oude testament); christelijke naam. Joden spreken over 2^e boek van Mozes

4              > 7x per de 19 jaar een schrikkelmaand toegevoegd).

5              heette vroeger Arenmaand, begin van de oogst